Ky projekt ka përshkruar arsyet dhe argumentet që dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë duhet të përfshijë në agjendën e tij çështjen e personave të pagjetur gjatë konfliktit të armatosur të viteve 1998-1999 dhe pasojat e tij. Qëllimi i këtij projekti ishte që të sigurojë informacion në sfondin e konfliktit të armatosur në Kosovë, kuadrin ligjor kombëtar dhe ndërkombëtar, mekanizmat e veprimit në Kosovë dhe kontributin dhe politikat e tyre për çështjen e personave të pagjetur.

Pas sondazhit të parë, Instituti RIDEA realizoj sondazhin e dytë Zëri i Popullit rreth ‘Finales së Madhe’ ndërmjet Kosovës dhe Serbisë (Vëllimi II) në mes datave 21-28 Maj 2019. Në këtë mënyrë, objektivi kryesor i sondazhit ishte të kuptojmë në thellësi motivet dhe qëndrimet e qytetarëve sa i përket skenarëve për Marrëveshjen Përfundimtare ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Qëllimi i këtij sondazhi ishte të kuptojmë faktorët e situatës që ndikojnë në mbështetjen publike, ose mungesën e mbështetjes, për skenarët e ndryshëm në të ashtu quajturën ‘finalen e madhe’.

Qëllimi i këtij sondazhi është identifikimi i perceptimeve dhe qëndrimeve të qytetarëve (Zëri i Popullit) në lidhje me skenarët rreth 'finales së madhe' ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë ka hyrë në fazën përfundimtare dhe një numër skenaresh eventuale janë përshkruar në studime dhe debate të ndryshme. Prandaj, një objektiv tjetër i studimit ishte të kuptohej mbështetja publike, ose ndoshta mungesa e mbështetjes, për skenarë të ndryshëm për marrëveshjen eventuale përfundimtare ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. 

Ky studim ka shtjellur vazhdimësinë e dialogut, duke përfshi arritjet dhe dështimet, përgatitjet për fazën përfundimtare të tij, si dhe përvijimin e skenarëve eventual kryesor, dhe disa nën-variante. Për më tepër, ky studim trajton disa skenare të ndryshme në lidhje me rezultatin e procesit të ardhshëm.

Zbërthimi/dekonstruktimi i skenarëve kryesorë të mundshëm për marrëveshjen ‘historike’ ndërmjet Kosovës dhe Serbisë

Qëllimi i këtij projekti (duke përfshirë punimin hulumtues dhe procesin e konsultimit) ka qenë të ofroj kontribut për krijimin e një platforme për Kosovën, si bazë për një ri-fillim të dialogut me Serbinë. Me fjalë të tjera, për të lehtësuar konsensusin më të gjerë të mundshëm për një platformë/mandat të ri për institucionet e Kosovës, në këtë kontekst. Qëllimi ka qenë që projekti të zbatohet plotësisht para ri-fillimit të dialogut, por disa nga aktivitetet në terren mund të shkojnë përtej kësaj kornize kohore.

Vlerësim i Politikave:

Raporti i Vlerësimit të Kurrikulës së Fakulteteve Juridike në Kosovë

Qëllimi i raportit ka qenë të vlerësojë gjendjen aktuale të punëve në arsimin ligjor në universitetet publike dhe private në Kosovë, duke u fokusuar kryesisht në rolin e praktikës në programet studimore të ofruara në nivelin bachelor, dhe të ofrojë rekomandime për të forcuar aftësitë praktike të të diplomuarve që bashkohen me profesionet ligjore, në përputhje me praktikat e mira në vendet Evropiane.

Shqyrtimi i edukimit ligjor përfshin një rishikim të kurrikulave të ligjit të ofruara nga Institucionet e Arsimit të Lartë (HEIs) që ofrojnë arsimim ligjor dhe gjendje faktike të vlerësuar në mënyrë cilësore bazuar në informacionin e mbledhur gjatë punës në terren nga të intervistuarit. Rishikimi i përafrimit të kurrikulave të ligjit me kërkesat për t’u bërë anëtare e profesioneve të lira ligjore – avokatët, noterët, agjentët e përmbarimit privat, ndërmjetësuesit, administratorët e falimentimit në Kosovë synojnë të zbulojnë nevojën për ndryshime të mundshme të këtyre kurrikulave dhe/ ose reformën e provimit të jurisprudencës në Kosovë.

Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK): e Kaluara, e Tashmja dhe e Ardhmja e Saj

Ka dy objektiva që ky projekt ka synuar që të arrijë: Së pari, të përpiqemi të identifikojmë sfidat politike dhe të sigurisë përpara së cilave Kosova mund të hasë në rrugën e saj drejtë ndryshimit të misionit dhe detyrave të FSK-së, ose të një mundësie për transformimin e FSK-së menjëherë në FAK përmes ndryshimeve kushtetuese. Pastaj, objektiva e dytë ishte identifikimi i sfidave të mundshme ligjore dhe kushtetuese që ky proces mund të hasë gjatë fazës së zbatimit. Prandaj, nëse i lidhim të dyja këto qëllime mund të përmbledhet si më poshtë: qëllimi përfundimtar i këtij projekti ishte  sjellja e një perspektivë të re mbi identifikimin përmes një diskutimi analitik, politik dhe akademik në thellësi, sfidat kryesore që shtrihen përpara ndryshimit të misionit dhe detyrave të FSK-së ose transformimin e FSK-së në FAK. Përveq kësaj, për të identifikuar politikat e mundshme se si të përballohen këto sfida.

Projekt i orientuar drejtë politikave:

Një numër i tryezave të rrumbullakëta në rajonet kryesore të Kosovës

Në secilën prej shtatë rajoneve të Kosovës  është mbajtur të paktën një tryezë e rrumbullakët/ takim me qytetarët, sektorin e biznesit dhe akademinë në lidhje me çështjen e liberalizimit të vizave dhe përfitimet nga zbatimi i Marrëveshjes së Stabilizim Asocimit (SAA) për ekonominë e Kosovës.

Projekti ka pasur për qëllim të: sigurojë publikun e gjerë dhe përfituesit e interesuar me informacione se çfarë SAA do të thotë për Kosovën dhe cilat janë përfitimet e saj; të mbështes institucionet e Kosovës për të menaxhuar pritjet e publikut në marrëdhëniet Kosovë-BE. Shkurtimisht, idea ishte që të rritet ndërgjegjësimi i qytetarëve të Kosovës në aspekte të ndryshme të procesit të integrimit evropian, veçanërisht në procesin e liberalizimit të vizave dhe MSA-së.

Projekt Kërkimor:

Partitë Politike në Ballkanin Perëndimor

Ky projekt hulumtues ka trajtuar  ideologjinë politike të partive politike në vende të ndryshme të Ballkanit Perëndimor.

Ndërtimi i çështjes për aplikimin e Kosovës për anëtarësimin në BE

Deri më sot, Kosova nuk njihet nga pesë shtete anëtare të BE-së. Megjithatë, më 1 prill 2016, hyri në fuqi Marrëveshja e Stabilizim Asociimit (MSA) ndërmjet BE-së dhe Kosovës. MSA ndërmjet Kosovës dhe BE parashikon, ndër tjerash, krijimin e një zone të tregtisë së lirë ndërmjet BE-së dhe Kosovës; përafrimin e ligjit të Kosovës me acquis të BE-së; luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Zbatimi i suksesshëm i MSA-së është hapi i parë drejtë anëtarësimit në BE për vendet e Ballkanit Perëndimor. Në rastin e Kosovës krijon një marrëdhënie kontraktuale me BE-në pavarësisht mosnjohjes së pavarësisë së saj nga pesë shtetet anëtare të BE-së. Ky projekt ka vlerësuar politikën e zgjerimit të BE-së ndaj Kosovës dhe nëse Kosova mund të aplikojë apo jo anëtarësimin e saj në BE në dritën e rrethanave të veçanta të rastit të saj. U mbështet në politikën e zgjerimit të BE-së dhe në traktatet relevante që rregullojnë këtë fushë.

Programet e BE-së: Qasja e garantuar

Kosova nënshkroi Marrëveshjen Kornizë me BE-në për Qasje në Programet e BE-së. Pas nënshkrimit dhe hyrjes në fuqi të një marrëveshjeje të tillë, Kosova duhet të identifikojë programet specifike në të cilat ajo dëshiron të marrë pjesë dhe të aplikojë për programe të tilla. Ky dokument u përpoq të sigurojë një listë të mundshme të programeve që Kosova duhet të konsiderojë të aplikojë, në mënyrë që të përfitojë më së miri, për qytetarët e saj.

Sondazhi i Opinionit Publik:

Perceptimi i Opinionit Publik mbi Integrimin Evropian

Qëllimi i këtij hulumtimi ishte: a) të identifikojë perceptimin e opinionit publik mbi procesin e integrimit evropian; b) të identifikojë perceptimin e opinionit publik për MSA (Marrëveshja e Stabilizim Asocimit); dhe c) të identifikojë perceptimin e opinionit publik për procesin e liberalizimit të vizave. Sondazhi i opinionit u krye në bazë të një metodologjie të besueshme dhe kredibile të hulumtimit dhe të dhënat e sasisë të marra nga hulumtimi u përpunuan përmes SPSS. Anketa u krye në një mostër prej 1000 respondent në 7 rajonet kryesore të Kosovës. Mostra u zgjodh përmes mostrës së thjeshtë proporcionale.

Vlerësim Projekti i Bankës Botërore në Kosovë

Gjetjet e vlerësimit kanë bërë deklarata të kualifikuara për pyetjen nëse / sa larg projekti ka arritur objektivat e tij sipas kuadrit të rezultateve dhe vlerëson ndikimin përmes metodave të përshtatshme dhe inovative. Vlerësimi gjithashtu ka nxjerrë në përdorim të ardhmen gjetjet / mësimet për ndërhyrje të ngjashme në Kosovë dhe më gjerë, në kontekstin e programimit të zhvillimit të rinisë.

Vlerësim i Politikave:

Vlerësimi i Kapaciteteve të Nëpunësve Civil në Qeverinë e Kosovës të përfshirë në Planifikimin e Politikave dhe Proceset e Integrimit Evropian

Ky vlerësim i mbështetur nga një projekt i BE-së ofroi shkallën dhe llojin e kompetencës së nëpunësve civilë të përfshirë në procesin qeveritar të planifikimit të politikave dhe koordinimit dhe proceseve të integrimit Evropian. Në të njëjtën kohë, ky studim identifikoi nevojat për trajnim për nëpunësit civil të cilët ishin si grup i synuar i këtij vlerësimi.

Trajnimet:

Sigurimi i trajnimeve për çështje të ndryshme që lidhen me marketingun, komunikimin, ekonominë, financat

Detyra kryesore në kuadër të këtij projekti ishte hartimi i kurrikulave të trajnimit dhe ofrimi i trajnimeve për sipërmarrësit e rinj në pjesë të ndryshme të Kosovës, në kuadër të një projekti të mbështetur nga Banka Botërore. Temat e këtyre trajnimeve ishin të lidhura me strategjitë e komunikimit, marketing, biznes, financa dhe ekonomi, në përgjithësi.

Projekt i orientuar drejtë hulumtimit dhe politikës:

Anëtarësimi eventual i Kosovës në Organizatën e Kombeve të Bashkuara për Arsim, Shkencë dhe Kulturë (UNESCO): Sfidat dhe Mundësitë

Në kuadrin e një projekti të mbështetur nga Këshilli Britanik, qëllimi kryesor këtu ishte forcimi i përfshirjes dhe rolit të shoqërisë civile dhe akademisë në procesin e bërjes së politikave, lidhur me procesin e përforcimit të pranimit të Kosovës në agjenci të ndryshme ndërkombëtare dhe organizatave.

Vlerësim i Politikave:

Vlerësimi i ndikimit të Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit mbi shoqërinë kosovare dhe strukturat institucionale të saj

Shkaku themelor i këtij projekti ishte i lidhur me faktin se Marrëveshja e Stabilizim Asociimit (MSA) është dokumenti i parë i cili vendos marrëdhënie konkrete kontraktuale midis Bashkimit Evropian (BE) dhe Kosovës. Ashtu si edhe me vendet e tjera në rajonin e Ballkanit Perëndimor, ngjashëm në rastin e Kosovës, MSA-ja do të ketë ndikim në jetën e përditshme të qytetarëve të Kosovës dhe gjithashtu në strukturat institucionale të saj. Prandaj, ky projekt ka vlerësuar përfitimet dhe implikimet tjera që mund të ketë implementimi i MSA-së për Kosovën dhe qytetarët e saj.

Përmirësimi dhe lehtësimi i anëtarësimit të Kosovës me Organizatat Ndërkombëtare: Rastet e Komisionit të Venedikut dhe Këshillit të Evropës (CoE)

Ky projekt në veçanti synonte të adresonte çështjen e rritjes dhe lehtësimit të anëtarësimit të Kosovës në disa organizata ndërkombëtare. Në terma konkretë, ky projekt studioi domosdoshmërinë e anëtarësimit të Kosovës në Komisionin e Venecias dhe gjithashtu u përpoq të studionte dhe shpjegonte nevojën për anëtarësimin e Kosovës në CoE si mjete për të mundësuar integrimin në BE dhe proceset e tjera të lidhura me të.

Vlerësimi i nevojave për trajnim:

Analiza e nevojave të trajnimit për arbitrat e Tribunalit të Përhershëm të Arbitrazhit të Kosovës

Ky studim vlerësoi nevojat e mëtejshme të trajnimit të arbitrave që shërbejnë në listën e Gjykatës së Përhershme të Arbitrazhit të Kosovës (PTA). Përveç kësaj, ajo i ka kushtuar vëmendje kornizës ligjore të arbitrazhit në Kosovë dhe marrëdhënieve aktuale të PTA me sektorin e biznesit. Ky vlerësim ka identifikuar dy kategori të trajnimeve të cilat janë të nevojshme për arbitrat e PTA, dhe të cilat janë quajtur si: trajnime gjithëpërfshirëse dhe specifike.

Projekt i orientuar drejtë politikave:

Seminar mbi Bashkëpunimin Rajonal dhe Publikimin e Çështjes Speciale të Revistës së Çështjeve Evropiane dhe Ndërkombëtare (JEIA)

Ky projekt në veçanti synonte të adresonte çështjen e rritjes dhe lehtësimit të anëtarësimit të Kosovës në disa organizata ndërkombëtare. Në terma konkretë, ky projekt studioi domosdoshmërinë e anëtarësimit të Kosovës në Komisionin e Venecias dhe gjithashtu u përpoq të studionte dhe shpjegonte nevojën për anëtarësimin e Kosovës në CoE si mjete për të mundësuar integrimin në BE dhe proceset e tjera të lidhura me të.

Projekt Kërkimor dhe Akademik:

Krijimi i një biblioteke mini akademike në Institutin Kërkimor për Çështje Evropiane dhe të Zhvillimit (RIDEA)

Në përgjithësi, mund të vërehet një mungesë e konsiderueshme e literaturës përkatëse shkencore për shkencat shoqërore (shkenca politike, studime evropiane, marrëdhënie ndërkombëtare, psikologji, etj.) në gjuhën shqipe. Me fjalë të tjera, për të kryer hulumtime të duhura në shkencat shoqërore në Kosovë, është e pashmangshme që të konsultohet literatura përkatëse në gjuhën angleze. Megjithatë, literatura shkencore në gjuhën angleze në Kosovë, veçanërisht në fushën e shkencave shoqërore, është e pakët. Duke pasur parasysh këtë gjendje nëpërmjet këtij projekti u krijua një bibliotekë e vogël akademike me literaturë relevante shkencore në fushën e shkencave shoqërore në gjuhën angleze. Biblioteka është e vendosur në mjediset e RIDEA-s dhe është e hapur dhe në gjendje të arrihet jo vetëm nga personeli i RIDEA-s, por edhe nga publiku i gjerë, veçanërisht nga komunitetet akademike dhe studentore.

Identifikimi i sfidave, mundësive dhe strategjive për procesin e negociatave dhe ratifikimit të mundshëm të Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit ndërmjet Kosovës dhe Bashkimit Evropian

Projekti aktual përbëhej nga një objektiv i përgjithshëm. Përveç kësaj, ai përmbante disa nën-objektiva të tjerë. Kështu, objektivi i përgjithshëm ishte identifikimi i sfidave që Kosova (si një rast sui-generis) mund të hasë në rrugën e saj drejtë MSA-së dhe procesit të ratifikimit të tij. Përveç kësaj, nën-objektivi i parë ka të bëjë me arsyetimin e asistencës ndaj qeverisë së Kosovës (në veçanti Ministrisë së Integrimit Evropian) në hartimin e një dokumenti politikash lidhur me sfidat gjatë fazave të negociatave dhe ratifikimit të MSA-së. Për më tepër, nën-objektivi i dytë lidhej me një ide për të forcuar përfshirjen dhe rolin e shoqërisë civile në procesin e bërjes së politikave, duke i lidhur proceset e integrimit evropian të Kosovës.

Projekt i Politikave:

Pavarësia pas mbikëqyrjes: Njohja Ndërkombëtare e Kosovës

Ky projekt ka studiuar momentumin politik që është krijuar pas përfundimit të pavarësisë së mbikëqyrur të Kosovës në lidhje me njohjen e mëtejshme ndërkombëtare të Kosovës.

Projekt Kërkimor dhe Akademik:

Lansimi i një Reviste Akademike mbi Zhvillimin dhe Çështjet Evropiane

Kjo revistë është një revistë e rishikuar nga kolegët. Ajo ka për qëllim të botojë artikuj të shkëlqyeshëm mbi çështjet evropiane, si dhe për çështjet më të gjera ndërkombëtare, veçanërisht në lidhje me temën e Kosovës dhe gadishullit të Ballkanit. Botimi i parë i revistës mbulonte çështjen e konsolidimit të shtetësisë së Kosovës në dimensionin e saj të brendshëm dhe të jashtëm. Botimi i parë u publikua në janar 2013.

Projekt i orientuar drejtë politikave dhe kërkimeve:

Gjendja e Hulumtimeve në Kosovë

Ky projekt shqyrtoi gjendjen e tanishme të hulumtimit në Kosovë, duke përfshirë problemet dhe mangësitë, si dhe mënyrat për përmirësim.

Projekti i orientuar drejtë politikave dhe kërkimeve:

Konsolidimi i Shtetësisë së Kosovës: Proceset, Problemet dhe Perspektivat

Përmes këtij projekti, RIDEA në bashkëpunim me Qendrën për Studime Ndërkombëtare (Universiteti i Oksfordit) ka pubikuar një studim/ punim politikash lidhur me konsolidimin e mëtejshëm të shtetësisë së Kosovës. Ky studim përfshiu dimensionin e brendshëm dhe të jashtëm të konsolidimit të mëtejshëm të shtetësisë së Kosovës.

Projekt Hulumtues:

Lansimi dhe vendosja e misionit të EULEX-it në Kosovë: A e minon vendosja mbi formulën e kompromisit misionin e EULEX-it në Kosovë?

Konferencë Akademike Ndërkombëtare:

Konsolidimi i Shtetësisë së Kosovës: Proceset, Problemet dhe Perspektiva. Kjo konferencë është organizuar nga RIDEA në bashkëpunim me Qendrën për Studime Ndërkombëtare (Universiteti i Oksford-it) dhe është përkrahur nga Ministria e Punëve të Jashtme (Republika e Kosovës).

Projekt Kërkimor:

Integrimi i Komunitetit Serb në Kosovë - Rast Studimi: Institucionet Politike dhe Sistemi Arsimor.

Konferencë Akademike Ndërkombëtare:

‘BE dhe Ballkani Perëndimor, në retrospektivë dhe perspektivë: Ndërmjet harresës dhe lodhjes për zgjerim’. Konferenca është organizuar nga RIDEA në bashkëpunim me Qendrën për Studime të BE-së (Universiteti i Gent-it), Universiteti Evropian i Tiranës dhe Qendra e Ekselencës Jean Monnet (Universiteti i Mançester-it).

Konferencë Akademike Ndërkombëtare:

Çfarë pas mendimit këshillë-dhënës të GJND-së mbi pavarësinë e Kosovës? Cili duhet të jetë pozicioni i Kosovës? Organizuar nga RIDEA në bashkëpunim me Qendrën për Studime të BE-së (Universiteti i Gent-it).

Qëllimi kryesor i konferencës ishte identifikimi i sfidave të mundshme që Kosova dhe institucionet e saj mund të hasin pas mendimit këshillë-dhënës të GJND-së mbi pavarësinë e Kosovës. Një synim i mëtejshëm ishte sigurimi i drejtimit të ardhshëm, në kuptimin e identifikimit të politikave të mundshme për t'u përballur me sfidat përpara të cilave institucionet e Kosovës mund të hasen pas këtij vendimi.

Projekti për Reformë Ligjore:

Studim mbi konfliktin e ligjeve brenda kompetencës së Ministrisë të Drejtësisë (Republika e Kosovës).

Projekti për Reformë Ligjore:

Një analizë e fjalorëve juridikë ekzistues dhe fjalorëve në gjuhën shqipe

Ky vlerësim/raport ofroi një prezantim dhe analizë të fjalorëve me një përbërës ligjor që janë në dispozicion në gjuhën shqipe. Fokusi ka qenë njejtë si në fjalorë që përmbajnë terminologjinë e përgjithshme ligjore dhe ato me një fushë të ngushtë, duke u fokusuar në terminologjinë e BE-së. Acquis